Dijital Terapötikler – Klinik Pratiğin Eşiğinde

Dijital Sağlığın hızlı gelişen bir alt kolu olan Dijital Terapötikler (DTx), hastalıkları önlemek, tedavi etmek ya da yönetmek için kullanılan, kanıta dayalı etkisi gösterilmiş yazılımlar olarak tanımlanabilir. DTx, ilaçlarla, cihazlarla veya bağımsız olarak kullanılabilir. DTx; ilaç optimizasyonu, hastalık yönetimi ve/veya önlenmesi ve hastalık tedavisinde kullanılmak üzere dizayn edilmiş kategorilere ayrılabilir.

DTx

DTx kategorilerine yakından bakacak olursak:

İlaç Optimizasyonu - Dijital İlaç Arkadaşı

Dijital ilaç hatırlatıcılar, ilaç kullanması gereken hastalarda en önemli problemlerden biri olan uyum sorununa yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır. İlaç kullanım uyumsuzluğu nedeniyle artan hastane başvuruları ve yatışları, sağlık sistemine ekstra mali yük getirmektedir. Uyumsuzluğun nedeni birden çok faktöre bağlıdır ve altta yatan nedenin (örneğin yan etki, hastalığın veya ilaç kullanım şemasının anlaşılamaması) anlaşılması önemlidir. Özellikle antikoagülan, antiplatelet, insülin ve antiretroviral ilaçlar gibi bir dozun atlanmasının bile hastalığın sonuçlarına etkisi olabilecek ilaçları kullanan hastalarda, bu durumun ayrı bir önemi vardır. Dijital uygulamalar, kişiselleştirilmiş ve aile üyelerinin de tedavi sürecine katkı verebileceği bir şekilde tasarlanabilir.

Proteus Discover, Naluri, Albert Sağlık, Mindable, BehaVR gibi uygulamalar, bu alanda başarılı örneklerden bazılarıdır. DTx tabanlı çözümler klinik pratiğe her geçen gün daha fazla girmektedir. Veri güvenliği, klinik kanıtların istenilen seviyede olmaması, regülasyon sorunlarının henüz çözümlenmemesi ve sağlık sistemlerinin bu tedavilerin geri ödemesini nasıl yapacağının netleşmemesi gibi sorunlar olmasına rağmen bu alandaki gelecek parlak görünmektedir.

Yazar: Aycan Selçuk 

İstanbul Üniversitesi / Eczacılık